Zastosowanie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych

Przepisy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – kiedy znajdują zastosowanie?

Ustawa z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poprzednio: ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych[1]) określa szczególne uprawnienia wierzyciela i obowiązki dłużnika w związku
z terminami zapłaty w transakcjach handlowych, skutki niewykonania takich obowiązków oraz postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych[2]. W niniejszym artykule poświęcamy uwagę przesłankom stosowania tej ustawy
oraz, poniekąd siłą rzeczy, również przesłankom wykluczającym jej stosowanie.

Czym jest "transakcja handlowa" w rozumieniu ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych?

W rzeczonej ustawie „transakcję handlową” ustawodawca definiuje jako umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli jest zawierana w związku z wykonywaną działalnością[3].

Kto, w myśl ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, jest stroną transakcji handlowej?

Przytoczyliśmy już ustawową definicję „transakcji handlowej”, jako umowy mającej za swój przedmiot odpłatną dostawę towaru lub odpłatne świadczenie usługi, zawieraną przez strony w związku z wykonywaną działalnością. Prawodawca idzie o krok dalej i zawiera zamknięty katalog stron transakcji handlowej, wskazując na:

przedsiębiorcę w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców, oraz podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 6 ust. 1 tej ustawy;
podmioty, o których mowa w art. 4, art. 5 ust. 1 i art. 6 ustawy z dnia 11 września 2019 roku – Prawo zamówień publicznych;
osoby wykonujące wolny zawód;
oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych;
przedsiębiorców z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej[4].

W jakich przypadkach nie znajdują zastosowania przepisy ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych?

Przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych nie stosuje się do:

długów objętych postępowaniami prowadzonymi na podstawie ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe oraz ustawy z dnia 15 maja 2015 roku – Prawo restrukturyzacyjne, odpowiednio od dnia ogłoszenia upadłości albo od dnia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego;
umów, na podstawie których są wykonywane czynności bankowe w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe;
umów, których stronami są wyłącznie podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych[5].

Amelia Konieczna - Bagińska
Miłosz Bagiński - Żyta
radcowie prawni

[1] Tytuł zmieniono ustawą z dnia 19 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych.

[2] Art. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

[3] Art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

[4] Art. 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

[5] Art. 3 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.