Czym jest "gwarancja"?

„Rękojmia za wady” i „gwarancja” nie są synonimami. Dziś poświęcamy uwagę „gwarancji”.

Z czego wynika "gwarancja"?

Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego[1]; to bowiem na jego podstawie dochodzi do powstania obowiązków gwaranta i odpowiadających im odpowiednich uprawnień kupującego[2].

Obowiązki "gwaranta".

Ustawodawca tylko przykładowo wskazuje, że obowiązek gwaranta może polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie; w oświadczeniu gwarancyjnym gwarant może zastrzec również inne usługi[3]. Niemniej jeżeli została udzielona gwarancja co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że gwarant jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, o ile wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w oświadczeniu gwarancyjnym[4].

Termin obowiązywania "gwarancji".

Co do zasady termin gwarancji wynosi dwa lata, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana[5]. W oświadczeniu gwarancyjnym gwarant może zastrzec inny termin: dłuższy lub krótszy. Komentatorzy są zdania, że obowiązywanie gwarancji może zostać również odniesione do kryterium innego niż czas (i tytułem przykładu wskazują chociażby na przebieg pojazdu)[6].

Jeżeli w wykonaniu swoich obowiązków gwarant dostarczył uprawnionemu z gwarancji zamiast rzeczy wadliwej rzecz wolną od wad albo dokonał istotnych napraw rzeczy objętej gwarancją, termin gwarancji biegnie na nowo od chwili dostarczenia rzeczy wolnej od wad lub zwrócenia rzeczy naprawionej. Jeżeli gwarant wymienił część rzeczy, tę zasadę stosuje się odpowiednio do części wymienionej[7]. Natomiast „W przypadku wykonania przez kupującego przewidzianych w gwarancji innych uprawnień niż roszczenie o wymianę rzeczy lub naprawę rzeczy lub w przypadku innej niż istotnej naprawy rzeczy termin gwarancji ulega przedłużeniu o czas, w ciągu którego wskutek wady rzeczy objętej gwarancją uprawniony z gwarancji nie mógł z niej korzystać…”[8]

Treść "oświadczenia gwarancyjnego".

Oświadczenie gwarancyjne powinno zawierać:

  1. wyraźne stwierdzenie, że w przypadku braku zgodności rzeczy sprzedanej z umową kupującemu z mocy prawa przysługują środki ochrony prawnej ze strony i na koszt sprzedawcy oraz że gwarancja nie ma wpływu na te środki ochrony prawnej – chodzi zatem o środki ochrony prawnej przysługujące z tytułu „rękojmi za wady”;
  2. nazwę i adres gwaranta;
  3. opis procedury, której uprawniony ma przestrzegać, aby móc skorzystać z gwarancji;
  4. wskazanie rzeczy, których dotyczy gwarancja;
  5. warunki gwarancji[9].

Trzeba spostrzec, że uchybienie powyższym wymaganiom nie wpływa na ważność oświadczenia gwarancyjnego i nie pozbawia wynikających z niego uprawnień[10].

Zakres odpowiedzialności "gwaranta".

Co do zasady odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy[11]. Innymi słowy z zasady, czyli gdy nie zostanie odmiennie zastrzeżone, odpowiedzialność gwaranta jest wyłączona, gdy zostanie wykazane, że wady rzeczy wynikają z przypadku, winy osoby trzeciej, niewłaściwego użytkowania rzeczy, braku odpowiedniej konserwacji, nieprawidłowego korzystania lub obsługi[12].

Prawo żądania "dokumentu gwarancyjnego".

Uprawniony z gwarancji może żądać od gwaranta wydania oświadczenia gwarancyjnego utrwalonego na papierze lub innym trwałym nośniku[13].

"Gwarancja" a "rękojmia za wady".

Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu niezgodności rzeczy sprzedanej z umową niezależnie od uprawnień wynikających z „gwarancji”[14]. Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu niezgodności rzeczy sprzedanej z umową[15]. W razie wykonywania przez kupującego uprawnień z „gwarancji” bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu niezgodności rzeczy sprzedanej z umową ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie i biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie[16].

Amelia Konieczna - Bagińska
Miłosz Bagiński - Żyta
radcowie prawni 

[1] Art. 577 § 1 zd. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[2] Zob.: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 22 września 2020 roku, wydanego w sprawie
o sygnaturze akt I CSK 671/18. 

[3] Art. 577 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[4] Art. 577 § 3 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[5] Art. 577 § 4 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[6] B. Gliniecki [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka – Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2024, art. 577. 

[7] Art. 581 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[8] Cytat za: D. Bierecki [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. P. Nazaruk, LEX/el. 2024, art. 581. Zob. również: B. Gliniecki [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka – Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2024, art. 581. Odnośnie do podstawy prawnej – art. 581 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[9] Art. 5771 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[10] Art. 5771 § 3 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[11] Art. 578 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[12] Zob.: uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 2 grudnia 2004 roku, wydanego w sprawie o sygnaturze akt I ACa 940/04. Zob. także: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 21 maja 1999 roku, wydanego w sprawie o sygnaturze akt III CKN 253/98. 

[13] Art. 5772 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[14] Art. 579 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[15] Art. 579 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. 

[16] Art. 579 § 3 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny.